Zakendoen in Nederland

Je bedrijfsidee beschermen

Intellectuele eigendomsrechten (IE)

De Intellectuele Eigendomsrechten (IE) bepalen de waarde van je idee, dus een auteursrecht, octrooi of handelsmerk is essentieel. Bescherm je uitvinding zodat anderen niet kunnen kopiëren of reproduceren wat jij hebt bedacht zonder jouw toestemming. Als je je uitvinding beschermt, is de oorsprong ervan duidelijk. Dit kan een voordeel zijn voor je bedrijf, omdat klanten misschien liever een product kopen dat strengere controles heeft doorstaan (een gecontroleerd goed).

Het bezitten van een patent of een handelsmerk kan je marktwaarde verhogen en het makkelijker maken voor je bedrijf om investeerders of andere financieringsmogelijkheden aan te boren.

Patenten

Octrooien of patenten worden over het algemeen gebruikt om uitvindingen te beschermen. Een octrooi geeft je het recht om juridische stappen te ondernemen tegen iedereen die jouw uitvindingen gebruikt of verkoopt zonder jouw toestemming.

Om een octrooi te verkrijgen, moet de uitvinding nieuw zijn – geen wijziging – dus controleer dat goed voordat je een octrooi aanvraagt. Het aanvraagproces zelf kan kostbaar en ingewikkeld zijn en je kunt ervoor kiezen om specialistische hulp in te schakelen. Als iemand je product gebruikt dat beschermd is met een patent zonder toestemming dan kun je je recht halen en actie ondernemen. Voor inbreuken op nationale octrooien kun je contact opnemen met de bevoegde nationale rechtbank.

Het registreren van een octrooi geeft exclusieve rechten (de houder of houders van de IP kunnen iemand anders uitsluiten van het gebruik van de IP in kwestie) op je uitvinding voor een beperkte periode, normaal gesproken 20 jaar. Anderen kunnen geen product of proces op basis van jouw gepatenteerde uitvinding maken, gebruiken, te koop aanbieden, verkopen of importeren. Je kunt iemand anders tijdelijk toestemming geven om de uitvinding te gebruiken via een octrooilicentieovereenkomst of het octrooi aan iemand anders verkopen. Je kunt een octrooi niet verlengen nadat het is verlopen.

Registreer een patent op nationaal niveau (d.w.z. in jouw (EU) land)

De volgende link is beschikbaar in het Engels, Frans en Duits:

Voor Europese bescherming kun je een Europees octrooi registreren bij het Europees Octrooibureau EOB. Een Europees octrooi moet ook worden gevalideerd door het nationale octrooibureau in elk land waar bescherming vereist is. Afhankelijk van de wetgeving van het land moet je mogelijk voor een bepaalde datum vertalingen leveren of vergoedingen betalen.

Als je bescherming op internationaal niveau wilt hebben, moet je contact opnemen met de World Intellectual Property Organization (WIPO).

Op de website van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) kun je meer informatie vinden over octrooien en andere IE-rechten. (Nederlandse website)

Handelsmerken

Handelsmerken worden meestal gebruikt om merken te beschermen, dus de naam en visuele identiteit van het product of dienst. Met een handelsmerk kun je juridische stappen ondernemen tegen iedereen die jouw merk gebruikt of kopieert zonder je toestemming. Je kunt aantonen dat jouw merk een handelsmerk is door het ®-symbool naast de naam te plaatsen.

Om een merk te registreren, moet het merk uniek zijn. De dingen die binnen jouw merk een handelsmerk kunnen zijn, zijn onder meer woorden, geluiden, kleurenschema's en logo's. Er zijn ook bepaalde dingen, zoals misleidende woorden of aanstootgevende termen of afbeeldingen, die niet als handelsmerk kunnen worden aangemerkt.

Links met informatie over handelsmerken:

Auteursrechten

Als je werk origineel en tastbaar is, wordt het automatisch beschermd door auteursrechten. Dit betekent dat het een idee moet zijn dat niemand anders eerder heeft gehad en je moet dat idee fysiek hebben uitgedrukt - het kan niet alleen in je hoofd zijn. Dit is meestal handig als het gaat om creatieve werken zoals illustratie, fotografie, literaire stukken, web inhoud en muziek.

Wanneer je een origineel literair, wetenschappelijk en artistiek werk maakt, zoals gedichten, artikelen, films, liedjes of sculpturen, ben je auteursrechtelijk beschermd. Behalve jijzelf heeft niemand het recht om het werk openbaar te maken of te verveelvoudigen. In de 28 EU-lidstaten beschermt het auteursrecht intellectuele eigendom tot 70 jaar na overlijden, of 70 jaar na het overlijden van de laatst overgebleven auteur in het geval van een werk met gezamenlijk auteurschap. Buiten de EU, in elk land dat de Berner Conventie heeft ondertekend, kan de duur van de auteursrechtelijke bescherming variëren, maar deze duurt tot ten minste 50 jaar na het overlijden van de auteur.

Als je het bestaan van je werk op een bepaald moment wilt bewijzen, kan een registratie handig zijn.

Auteursrechtbescherming verleent je de volgende exclusieve rechten:

Economische rechten – garanderen dat jij controle hebt over jouw werk en vergoeding krijgt voor het gebruik ervan door middel van verkoop of licenties

Morele rechten - meestal bescherming van jouw rechten om auteurschap te claimen (recht van toeschrijving) en om een wijziging van je werk te weigeren (recht op integriteit)

Als je literair, wetenschappelijk en artistiek werk maakt, heb je automatisch auteursrechtelijke bescherming, die begint op het moment dat je je werk maakt. Je hoeft geen formeel aanvraagproces te doorlopen.

Het kan echter zijn dat je andere mensen moet informeren dat jij de auteur van dat werk bent. Dan kun je een copyrightvermelding aan je werk toevoegen - zoals de tekst "alle rechten voorbehouden" of het ©-symbool - samen met het jaar waarin het werk is gemaakt.

Je kunt werken markeren met het copyrightsymbool (©), je naam en de datum om aan te geven dat het beschermd is, maar dat hoeft niet.

De volgende zijn automatisch auteursrechtelijk beschermd:

  • Origineel literair, dramatisch, muzikaal en artistiek werk, inclusief illustraties en fotografie
  • Origineel niet-literair geschreven werk, b.v. software, web inhoud en databases
  • Geluids- en muziekopnames
  • Film- en televisieopnames
  • Uitzendingen
  • Lay-out van gepubliceerde edities van geschreven, dramatische en muzikale werken.

Als je het auteursrecht op jouw werk bezit, kun je het gebruik ervan aan anderen in licentie geven. De licentie is een contractuele overeenkomst waarin de eigenaar van het auteursrecht aangeeft op welke manieren het werk kan worden gebruikt, of het kan worden gewijzigd en of het iets kost om het te gebruiken. Je kunt er ook voor kiezen om je auteursrecht te verkopen, wat meestal ook via een contract wordt geregeld.

Het auteursrecht vervalt na een bepaalde tijd, afhankelijk van het soort werk, dus kijk goed naar de regels rond dat wat je wilt beschermen.

Lees hier meer (ENGLISH only)